Zorgplicht voor po
Heeft een leerling extra ondersteuning nodig, dan is de basisschool verplicht om voor een passend arrangement te zorgen. Deze ondersteuning moet de school direct bij de aanmelding aanbieden of – als de leerling al op school zit – op het moment dat blijkt dat er extra hulp nodig is. Deze verplichting heet de zorgplicht.
Aanmelding
Elk kind moet vóórdat hij of zij 4 jaar wordt, zijn aangemeld bij een basisschool. De aanmelding moet minimaal 10 weken voordat het kind naar school moet, binnen zijn. Maar een kind kan al vanaf 3 jaar worden aangemeld. Hij of zij wordt dan op een wachtlijst geplaatst. Een ouder of verzorger kan het kind bij verschillende scholen tegelijk aanmelden. Om te voorkomen dat meerdere scholen worden belast met de aanmeldprocedure, moet de ouder of verzorger aangeven welke school de eerste voorkeur is.
De informatieplicht
Meldt een ouder of verzorger zijn of haar kind aan op de basisschool, dan geldt de informatieplicht. Is er iets met het kind aan de hand dat consequenties kan hebben voor het onderwijs? Dan moet de ouder of verzorger dit naar waarheid aangeven. De school heeft vervolgens het recht om aanvullende informatie te vragen. Wil de ouder of verzorger die informatie niet geven? Dan vervalt de zorgplicht van de school. Ook geldt de zorgplicht niet als de ouder of verzorger de grondslag van de school niet respecteert. Of als er geen ruimte is om het kind te plaatsen, omdat de school op dat moment vol zit.
Trajectplicht, géén acceptatieplicht
Vanaf het moment dat een kind is aangemeld, heeft de basisschool 6 weken de tijd om een passend arrangement te maken. De school kan deze termijn 1 keer verlengen met 4 weken. Het aanbod voor extra ondersteuning moet op de eigen school/de school van aanmelding zijn óf op een andere (speciale) basisschool. De zorgplicht is dus een trajectplicht, géén acceptatieplicht. Een school kan vooraf geen kwantitatieve norm stellen als het gaat over het gewenste aantal leerlingen met ondersteuningsbehoeften. Dit leggen we graag wat duidelijker uit. Zo kan een basisschool bij aanmelding van bijvoorbeeld een kind met syndroom van Down wél aangeven dat de school al 7 leerlingen heeft met dit syndroom. Maar de school kan hiermee níet automatisch aangeven dat de maximale capaciteit is bereikt. Elke casus waarbij sprake is van afwijzing moet door de school worden gemotiveerd. Kind-, gezins-, omgevings- en schoolfactoren zijn onderdeel van die motivatie.
Toelating
Bij de beslissing over toelating van een kind houdt de basisschool rekening met de ondersteuningsbehoefte zoals die na aanmelding is vastgesteld. De school onderzoekt of ze aan die behoefte kunnen voldoen. Goed om te weten: zolang een basisschool nog geen toelatingsbesluit heeft genomen, heeft een leerling recht op een tijdelijke plaatsing. Wat een basisschool voor een leerling kan doen als er extra ondersteuning nodig is, staat in het schoolondersteuningsprofiel (SOP). Of de school het kind wel of niet kan toelaten, hangt af van de expertise, het SOP en de afspraken die zijn gemaakt met SWV Hanzeland over de begeleiding van leerlingen met een ondersteuningsbehoefte. Vanwege de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte én de Wet passend onderwijs is de basisschool verplicht om te onderzoeken of zij de extra ondersteuning – in de vorm van doeltreffende aanpassingen – zelf kunnen bieden. Is een aanpassing nodig? Dan is de school verplicht om dit te regelen, tenzij dit voor de school voor te veel belasting zorgt.
Alternatieven
Kan een kind niet worden toegelaten tot de school van aanmelding, dan moet hij of zij een passende plaats krijgen op een andere school. Om de juiste school te vinden, kan de basisschool waar het kind is aangemeld de SOP’s gebruiken van de andere scholen die onder SWV Hanzeland vallen. Uiteraard kunnen ze ook met de ouder of verzorger overleggen.
Wat als een ouder of verzorger en de school het niet eens worden?
Zijn een ouder of verzorger en de school het niet met elkaar eens, dan zijn er verschillende opties. De ouder of verzorger kan een onderwijsconsulent raadplegen, contact opnemen met de geschillencommissie passend onderwijs of de commissie gelijke behandeling óf naar de rechter gaan. Blijft de school bij de beslissing en houdt de ouder of verzorger het kind vervolgens thuis? Dan wordt het een zaak voor leerplicht.